Odpowiedzialność finansowa pracownika za wyrządzoną szkodę pracodawcy.

publikacja: 2016-02-26, sekcja: inne obszary prawa

Pracownik (zatrudniony na podstawie przepisów Kodeksu pracy), który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną na zasadach określonych w Kodeksie pracy. Przepisy znajdujące się w tym akcie prawny zawierają pewne ograniczenie w zakresie obowiązku odszkodowawczego pracownika - jest to związane z pozostawienie przez niego w stosunku zatrudnienia i jego gorszym co do zasady położeniem ekonomicznym.

Po pierwsze należy wskazać, że osoba zatrudniona na podstawie Kodeksu pracy ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda. Pracodawca celem dochodzenia roszczeń od pracownika musi wykazać okoliczności uzasadniające odpowiedzialność pracownika a także wysokość powstałej szkody. Jak wskazuje Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 11 września 2012 r.  w sprawie o sygn. akt: III APa 20/12 „w razie dochodzenia od pracownika odszkodowania na zasadach przewidzianych w ramach art. 114 KP w zw. z art. 122 KP, to na pracodawcy spoczywa ciężar łącznego udowodnienia szkody i jej wysokości, winy pracownika oraz normalnego związku przyczynowego pomiędzy powstaniem albo zwiększeniem szkody a zachowaniem się pracownika. Rzeczywistą szkodę stanowi różnica pomiędzy aktualnym stanem majątkowym pracodawcy a stanem, jaki by zaistniał, gdyby nie zdarzenie wywołane przez pracownika, powodujące tę szkodę, a zatem chodzi o zmniejszenie majątku pracodawcy, które następuje wbrew woli tego pracodawcy.”

Wysokość odszkodowania od pracownika

W sytuacji kiedy wyrządzona przez pracownika szkoda nie przekracza trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika, pracownik ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą do wysokości poniesionej przez pracodawcę szkody. Jeżeli jednak powstała szkoda jest wyższa niż trzymiesięczne wynagrodzenie danego pracownika, wysokość odszkodowania ulega ograniczeniu do kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenie pracownika. Ograniczenie odpowiedzialność pracownika następuje więc z mocy prawa, na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie pracy.  

Należy jednak pamiętać, że ograniczenie odpowiedzialności odszkodowawczej do wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia pracownika, donosi się tylko do sytuacji gdy pracownik spowodował szkodę nieumyślnie, jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.

Co w sytuacji gdy pracownik wyrządził szkodę osobie trzeciej?

W przypadku wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca. Trzeba jednak pamiętać, że wobec pracodawcy, który naprawił szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, pracownik ponosi odpowiedzialność zgodnie z wyżej wskazanymi zasadami.

Wyłączenia odpowiedzialności pracownika

Pracownik nie ponosi odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca lub inna osoba przyczyniły się do jej powstania albo zwiększenia. Ponadto, pracownik nie ponosi ryzyka związanego z działalnością pracodawcy, a w szczególności nie odpowiada za szkodę wynikłą w związku z działaniem w granicach dopuszczalnego ryzyka.

Odpowiedzialność za powierzone mienie

Od powyżej wskazanych zasad ponoszenia odpowiedzialności materialnej przez pracownika za wyrządzoną szkodę pracodawcy należy również odróżnić jeszcze tak zwany reżim szczególnej odpowiedzialności materialnej zgodnie z którym pracownik ponosi odpowiedzialność materialną za powierzone mu przez pracodawcę mienie. Odpowiedzialność ta została w odmienny i szczególny sposób uregulowana w Kodeksie pracy, o czym warto pamiętać. 

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji inne obszary prawa oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.