NFZ ma obowiązek stosować ustawę o swobodzie działalności gospodarczej

publikacja: 2014-10-13, sekcja: prawo medyczne

Kwestia stosowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wzbudza wiele kontrowersji i sporów. Mimo, że przedstawiciele doktryny są zgodni, iż ustawa ta znajduje zastosowanie w przypadku przeprowadzanych przez NFZ kontroli u świadczeniodawców, NFZ wyraża odmienne stanowisko.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na przepisy wskazanej ustawy określające zakres podmiotowy i przedmiotowy w zakresie kontroli. Zgodnie z art. 77 ust. 1 kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorców powinna być przeprowadzana na zasadach określonych w niniejszej ustawie, chyba że zasady i tryb kontroli wynikają z bezpośrednio stosowanych przepisów powszechnie obowiązującego prawa wspólnotowego albo z ratyfikowanych umów międzynarodowych. Uwzględniając przy tym definicje legalne przedsiębiorcy (przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą) oraz działalności gospodarczej (zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły), wywnioskować można, iż przepisy niniejsze ustawy znajdują zastosowanie do przeprowadzanych przez NFZ kontroli. Bowiem NFZ kontroluje wykonywanie zawartych umów ze świadczeniodawcami, którzy w rozumieniu przepisów u.s.d.g. są przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą. Taki sam pogląd wyraził w omawianym zakresie Minister Zdrowia odpowiadając na liczne zapytania i interpelacje odnośnie konieczności stosowania przez NFZ przepisów u.s.d.g.

Dojście do ww. wniosków w zakresie stosowania przez NFZ omawianej ustawy ma kluczowe znaczenie w szczególności dla świadczeniodawców, albowiem istnieją znaczące różnice pomiędzy wymogami kontroli uregulowanymi w przepisach tej ustawy a zawartymi w regulacjach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Biorąc natomiast pod uwagę art. 77 ust. 2 zgodnie z treścią którego w zakresie nieuregulowanym w rozdziale o kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy ustaw szczególnych, pierwszeństwo w stosowaniu będą miały właśnie przepisy u.s.d.g.

Z uwagi na powyższe w myśl art. 79 ust. 4 u.s.d.g. NFZ ma obowiązek zawiadomić o zamiarze przeprowadzenia kontroli z co najmniej 7-dniowym wyprzedzeniem, czego czynić nie musiałby gdyby stosowano w pierwszej kolejności ustawę o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Ponadto NFZ musi realizować ustawowy wymóg przeprowadzania czynności kontrolnych w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. W przepisach u.s.d.g. znajdują się również ograniczenie w zakresie czasu trwania danej kontroli, który uzależniony jest od wielkości przedsiębiorcy. Bowiem ustawodawca jednoznacznie określił w art. 83 ust. 1, że czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli ( np. NFZ) u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać:

1) w odniesieniu do mikroprzedsiębiorców - 12 dni roboczych;

2) w odniesieniu do małych przedsiębiorców - 18 dni roboczych;

3) w odniesieniu do średnich przedsiębiorców - 24 dni roboczych;

4) w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 48 dni roboczych.

Podsumowując, przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zawsze mają zastosowanie do kontroli przeprowadzanych przez NFZ u świadczeniodawców. Co więcej w kwestiach spornych wiążąca dla NFZ jest wykładnia Ministra Zdrowia, który interpretując wydane przez siebie rozporządzenie z dnia 15 grudnia 2004 r. ws. określenia szczegółowego sposobu i trybu przeprowadzania kontroli przez podmiot zobowiązany do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych jednoznacznie określił, iż przepisy u.s.d.g. mają w tym wypadku zastosowanie i stosuje się je przed ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo medyczne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.