Jak odrzucić spadek

publikacja: 2012-12-27, sekcja: spadki i dziedziczenie

Spadkobierca może spadek przyjąć (w sposób prostu bądź z dobrodziejstwem inwentarza) albo też może go odrzucić.

Zgodnie z art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Zatem, po pierwsze, termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest terminem zawitym prawa materialnego i nie podlega przywróceniu. Po drugie natomiast, początek tego terminu może być różny, zależnie od okoliczności konkretnego przypadku. Dla spadkobiercy ustawowego powoływanego do spadku w pierwszej kolejności początkiem biegu terminu będzie z reguły dzień powzięcia wiadomości o śmierci spadkodawcy. Jeżeli natomiast mamy do czynienia ze spadkobiercą ustawowym dalszej kolejności (który wiedział o istnieniu innych osób, które wyłączały go od dziedziczenia), wówczas termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku rozpocznie się dopiero od dnia, w którym dowiedział się, że osoba mająca pierwszeństwo dziedziczenia odrzuciła spadek.

Istotnym jest, że brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem lub przed notariuszem. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem urzędowo poświadczonym (obligatoryjnie sporządza się wtedy protokół). Kwestie złożenia takiego oświadczenia regulują przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z art. 640, oświadczenie takie może zostać złożone przed notariuszem lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu znajduje się miejsce zamieszkania lub pobytu składającego oświadczenie (na notariuszu lub sądzie ciąży wówczas obowiązek niezwłocznego przesłania oświadczenie, wraz z załącznikami, do sądu spadku). Oświadczenie można złożyć oczywiście także w sądzie spadku w toku postępowania o stwierdzeniu praw do spadku. Powinno ono w szczególności zawierać imię i nazwisko spadkodawcy, datę i miejsce jego śmierci oraz miejsce jego ostatniego zamieszkania, tytuł powołania do spadku oraz treść złożonego oświadczenia, a także wymienienie wszelkich wiadomych składającemu oświadczenie osób należących do kręgu spadkobierców ustawowych.

W świetle art. 1020, spadkobierca, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 643, o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zawiadamia się wszystkie osoby, które według oświadczenia i przedstawionych dokumentów są powołane do dziedziczenia, choćby w dalszej kolejności. W związku z powyższym, skoro doręczone zostało zawiadomienie o nabyciu spadku przez po zmarłym, spełniony został obowiązek zawiadomienia o odrzuceniu spadku przez wcześniej powołanych spadkobierców. Należy ponadto uznać, że tego dnia uzyskana została wiadomość o tytule powołania do spadku, a co więcej, od tego dnia biegnie sześciomiesięczny nieprzywracalny termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji spadki i dziedziczenie oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.