Jakie są różnice między zadatkiem a zaliczką?
publikacja: 2012-09-15, sekcja: prawo gospodarczeZadatek i zaliczka są pojęciami ze sobą często utożsamianymi. Niemniej łączyć tych instytucji nie można, bowiem różnią je istotne kwestie.
Zadatek, przeciwnie do zaliczki, jest instytucją znaną polskiemu kodeksowi cywilnemu (art. 394), stąd dany przy zawarciu umowy - w braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju - ma kodeksowo określone znaczenie.
W razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może odstąpić od umowy bez wyznaczenia dodatkowego terminu i zachować otrzymany zadatek. W przypadku, gdy sama dała zadatek, może żądać sumy dwukrotnie wyższej.
Natomiast w razie wykonania umowy zadatek ulega zaliczeniu na poczet świadczenia strony, która go dała, a kiedy takie zaliczenie jest niemożliwe, zadatek ulega zwrotowi.
Ponadto w przypadku rozwiązania umowy zadatek powinien być zwrócony, odpada przy tym obowiązek zapłaty sumy dwukrotnie wyższej. To samo następuje w sytuacji niewykonania umowy wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności albo za które odpowiedzialność ponoszą obie strony.
Co ważne, zadatek może zostać skutecznie wręczony zarówno przed, w trakcie, jak i po zawarciu umowy. Może nim być określona kwota pieniężna, a także rzecz ruchoma. Zgodnie z przyjętymi normami, wysokość zadatku nie powinna przekraczać wartości przyszłego zobowiązania.
Zaliczka natomiast, mimo swej niewątpliwej obecności w polskim prawie, nie została uregulowana przez ustawodawcę. Zgodnie z przyjętymi zasadami, w razie wykonania umowy zalicza się ją na poczet świadczenia strony, natomiast w razie niewykonania bądź rozwiązania - zwraca bez dodatkowych konsekwencji.
Z uwagi na doniosłe różnice w skutkach prawnym wywoływanych przez wymienione instytucje zaleca się precyzyjne nazewnictwo kwoty wręczanej kontrahentowi w związku z zawieraną umową. Generalnie w braku jasnego nazwania w umowie zadatkiem tejże kwoty traktuje się ją jako zaliczkę.
-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo gospodarcze oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.