Prywatny akt oskarżenia
publikacja: 2012-03-12, sekcja: prawo karneJeżeli popełnione zostało przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego należy pamiętać, że sam pokrzywdzony może występować jako oskarżyciel prywatny oraz wnosić i popierać oskarżenie, sam jest wówczas autorem takiego aktu.
Tytułem przykładu, do przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego zaliczamy m. in. przestępstwo zniesławienia, czy znieważenia, jak również naruszenie nietykalności cielesnej oraz umyślne i nieumyślne lekkie uszkodzenie ciała w stopniu lekkim (co według Kodeksu karnego oznacza niedyspozycję przez czas nie dłuższy niż 7 dni), chyba że pokrzywdzonym jest osoba najbliższa zamieszkująca wspólnie ze sprawcą (wówczas takie przestępstwo podlega ściganiu publicznemu i nie składa się prywatnego aktu oskarżenia).
W prywatnym akcie oskarżenia należy wskazać: komu oraz jakie przestępstwo się zarzuca oraz w możliwie precyzyjny i jasny sposób wskazać trzeba zdarzenie, które w przekonaniu autora nosi znamiona przestępstwa. W uzasadnieniu pisma kierowanego do sądu rejonowego (wydział karny) należy opisać zdarzenie, podać czas, miejsce, okoliczności, jak też sposób dokonania naruszenia. Wskazać można również świadków (personalia i adresy) celem wezwania ich na rozprawę główną, by wypowiedzieli się co do okoliczności związanych z popełnionym przestępstwem, jeżeli posiadają o nim wiedzę. Jeżeli widzimy taką potrzebę, wezwać można również biegłych np. grafologa.
Prócz świadków cennymi dowodami są zazwyczaj dokumenty, oględziny miejsc i osób, dlatego niezwykle pomocne i kluczowe dla rozstrzygnięć sądu okazać się może badanie lekarskie, obdukcja wykonana niezwłocznie po zdarzeniu (np. gdy będą jeszcze widoczne, zadrapania, zaczerwienienia, zasinienia na ciele ofiary, inne obrażenia).
Autor pisma tytułuje się w nim oskarżycielem prywatnym. W jednym akcie oskarżenia można oskarżyć kilka osób. Należy jednak pamiętać, by poszczególne zarzuty odnosiły się do konkretnej osoby. W jednym akcie oskarżenia oskarżyć można sprawcę o dokonanie kilku czynów noszących znamiona (cechy) przestępstwa.
Jeżeli z uwagi na dobro i wymóg ochrony interesu społecznego do wszczętego już postępowania przystąpi prokurator, wówczas pokrzywdzony staje się oskarżycielem posiłkowym. Natomiast, gdy oskarżyciel publiczny odstąpi od oskarżenia, wówczas pokrzywdzony z pozycji oskarżyciela posiłkowego "wraca" na miejsce oskarżyciela prywatnego.
W przypadku śmierci oskarżyciela prywatnego (pokrzywdzonego przestępstwem zatem jego ofiary) osoby najbliższe (małżonek, dzieci, rodzeństwo czy też osoba, która pozostaje we wspólnym pożyciu np. konkubent) mają możliwość wstąpienia w prawa zmarłego pokrzywdzonego.
-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo karne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.