Prawo pacjenta do sprzeciwu wobec opinii lekarza.

publikacja: 2012-02-03, sekcja: prawo medyczne

W ramach pakietu ustaw reformujących służbę zdrowia, Sejm 6 listopada 2008 r. uchwalił Ustawę o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Ustawa zawiera najważniejsze prawa i obowiązki pacjenta, a wśród nich nowość, o której warto wiedzieć.

Ustawa przyznaje pacjentowi prawo do wniesienia sprzeciwu wobec opinii bądź orzeczenia lekarza i lekarza dentysty , jeżeli opinia albo orzeczenie ma wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa. Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika Praw Pacjenta, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta.

Uregulowanie to wzbudzało wiele kontrowersji w środowisku lekarskim, w którym odbierane było jako przyznanie pacjentowi prawa do kwestionowania opinii lekarza podważającego zaufanie pacjentów do lekarzy w ogólności i utrudniającego proces leczenia. Zaznaczyć należy, że przepis nie dotyczy odwołania od decyzji lekarzy orzeczników w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Prawo do sprzeciwu ma zapewnić pacjentowi ochronę jego ustawowo zagwarantowanych praw lub obowiązków i z tego względu wymaga uzasadnienia, w którym pacjent te prawa określi.

Obowiązek uzasadnienia sprzeciwu stanowić może być uciążliwym obowiązkiem, gdyż pacjent musi wskazać konkretny przepis, z którego wynikają jego prawa. Gdy tego nie dokona sprzeciw zostanie zwrócony.

Opinia lekarza może mieć wpływ na różnego rodzaju prawa pacjenta. Dla przykładu w przypadku, gdy rozstrój zdrowia, albo naruszenie czynności narządu ciała pacjenta jest wynikiem przestępstwa, dla pacjenta ma znaczenie opinia lekarza dotycząca czasu trwania tego rozstroju czy naruszenia. Zgodnie z art. 156 §4 Kodeksu Karnego ściganie takiego przestępstwa, jeżeli naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia nie trwał dłużej niż 7 dni, odbywa się z oskarżenia prywatnego, co dla pokrzywdzonego ma niebagatelne znaczenie.

Innym przykładem praw, które mogą zostać naruszone przez nietrafną opinię lekarza jest prawo kobiety do przerwania ciąży, która stanowi zagrożenie dla życia lub zdrowia kobiety ciężarnej, bądź w sytuacji w której badania prenatalne lub inne przesłanki medyczne wskazują na duże prawdopodobieństwo ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu. Prawa te wynikają z art. 4a Ustawy o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. W przypadku opinii bądź orzeczenia lekarza, z którą pacjentka zamierzająca przerwać ciążę się nie zgadza przysługuje jej prawo do wniesienia sprzeciwu, w którym musi wskazać, iż opinia ta ma wpływ na prawo określone w art. 4a cytowanej powyżej ustawy.

Trzech lekarzy wchodzących w skład Komisji Lekarskiej na podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarę potrzeby, po przeprowadzeniu badania pacjenta, wydaje orzeczenie niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu. Od rozstrzygnięcia Komisji Lekarskiej nie przysługuje odwołanie.

-----
Zapraszamy do przeczytania innych artykułów z sekcji prawo medyczne oraz kontaktu z naszymi prawnikami.
Kancelaria świadczy także porady prawne przez Internet, zapraszamy do wypełnienia bezpłatnego formularza wyceny usługi.